॥श्रीनारदपुराणे नारदविरचितं श्रीदत्तत्रेय स्तोत्रम्
॥
मराठी अर्थासहित
हे श्रीदत्तात्रेय स्तोत्र अतिशय दिव्य असून
श्रीदत्तात्रेयांचे साक्षात् दर्शन करविणारे आहे. असे हे स्तोत्र
श्रीनारदपुराणातील असुन हे स्वतः श्रीनारदमुनींनीच रचले आहे.
हे स्तोत्र शत्रूंचा नाश करणारे, तसेच शास्त्रज्ञान व प्रत्यक्ष
ब्रम्हानुभव देणारे असून याच्या पठणाने सर्व पापांचे शमन होते. तथा या
स्तोत्राच्या नियमित पठणाने श्रीगुरुदत्तात्रेयांचा कृपाशिर्वाद लाभेल.
ध्यानम् :-
जटाधरं पाण्डुरंगं शूलहस्तं कृपानिधिम् |
सर्वरोगहरं देवं दत्तात्रेयमहं भजे ||
(अर्थ :- जटाधारी, गौरवर्ण, हातात त्रिशूल धारण करणाऱ्या. दयानिधी, सर्वरोग नाहीसे करणार्या श्रीदत्तत्रेयदेवांना मी भजतो.)
विनियोग: :-
ॐ अस्य श्रीदत्तत्रेयस्तोत्रमन्त्रस्य
भगवान् नारद ऋषि; अनुष्टुप् छन्दः
परमात्मा देवता, श्रीदत्तप्रीत्यर्थं जपे विनियोग: ||
जगदुत्पत्तिकर्त्रे च स्थितिसंहारहेतवे |
भवपाशविमुक्ताय दत्तात्रेय नमोस्तु ते ||1||
(अर्थ :- हे दत्तात्रेय, जगाची उत्पत्ती करणार्या, तसेच जगाचे अस्तित्व
व नाश यांना कारण असणार्या पण संसारबंधनापासून मुक्त असणाऱ्या तुम्हांला नमस्कार
असो.)
जराजन्मविनाशाय देहशुद्धिकराय च |
दिगंबर दयामुर्ते दत्तात्रेय नमोSस्तु ते ||2||
(अर्थ :- हे दिगंबर, दत्तात्रेय, आपण दयेचे मुर्तिमंत रुप. वार्धक्य
व पुनर्जन्म नाहीसे करणार्या आणि देह शुद्ध करणार्या तुम्हांला नमस्कार असो. )
कर्पूरकान्तिदेहाय ब्रम्मूर्तिधराय च |
वेदशास्त्रपरिज्ञाय दत्तात्रेय नमोSस्तु ते ||3||
(अर्थ :- हे दत्तात्रेय, आपलीव देहकांति कापरासारखी. आपणच ब्रम्हदेवरुप धारण केलेत. वेद-शास्त्र
पूर्ण जाणणार्या तुम्हांला नमस्कार असो.)
ह्रस्वदीर्घकृशस्थूल नामगोत्रविवर्जित |
पञ्चभूतैकदीप्ताय दत्तात्रेय नमोSस्तु ते ||4||
(अर्थ :- स्वेच्छेने आखूड, लांब, कृश, स्थूल
रुपे धारण करणारे पण नाव व गोत्र नसलेले हे दत्तात्रेय, पंचमहाभूते हेच एक दीप्तिमान शरीर असणाऱ्या तुम्हांला नमस्कार असो.)
यज्ञभोक्त्रे च यज्ञाय यज्ञरुपधराय च |
यज्ञप्रियाय सिध्दाय दत्तात्रेय नमोSस्तु ते ||5||
(अर्थ :- हे दत्तात्रेय, यज्ञाचा उपभोग घेणार्या, स्वतः यज्ञ असलेल्या, यज्ञरुप धारण करणाऱ्या, यज्ञ प्रिय असणाऱ्या
सिद्ध अशा तुम्हांला नमस्कार असो.)
आदौ ब्रम्हा मध्ये विष्णुर् अन्ते देवः सदाशिवः |
मुर्तित्रयस्वरुपाय दत्तात्रेय नमोSस्तु ते ||6||
(अर्थ :- हे दत्तात्रेय, उजवीकडून आधी ब्रम्हा, मध्ये विष्णू, शेवटी सदाशिव अशा त्रिमूर्तिरुप तुम्हांला नमस्कार असो.)
भोगालयाय भोगाय योगयोग्याय धारिणे |
जितेन्द्रिय जितज्ञाय दत्तात्रेय नमोSस्तु ते ||7||
(अर्थ :- हे जितेन्द्रिय दत्तात्रेय, सर्व सुखभोगांची खाण व सुखभोगस्वरुप आपणच. योगाला योग्य रुप आपण धारण
केलेत. संयमी लोकांनाच ज्यांचे ज्ञान होते, अशा
तुम्हांला नमस्कार असो.)
दिगंबराय दिव्याय दिव्यरुपधराय च |
सदोदितपरब्रम्ह दत्तात्रेय नमोSस्तु ते ||8||
(अर्थ :- हे नित्य परब्रह्मरुप
दत्तात्रेय, दिशा हेच आपले वस्त्र. स्वतः दिव्य असून
दिव्य रुप धारण करणाऱ्या तुम्हांला नमस्कार असो.)
जम्बूद्वीपे महाक्षेत्रे मातापुरनिवासिने |
जयमानः सतां देव दत्तात्रेय नमोSस्तु ते ||9||
(अर्थ :- नेहमी विजयी होणारे, संतांचें देव, हे दत्तात्रेय, जम्बूद्वीपातील महाक्षेत्र अशा मातापुरात माहुरगडावर आपण राहता. तुम्हांला
नमस्कार असो.)
भिक्षाटनं गृहे ग्रामे पात्रं हेममयं करे |
नानास्वादमयी भिक्षा दत्तात्रेय नमोSस्तु ते ||10||
(अर्थ :- हे दत्तात्रेय, हातात सुवर्ण पात्र घेऊन गावागावांत घराघरांतून भिक्षा मागून नाना
प्रकारच्या स्वादांनी युक्त भिक्षा घेणार्या तुम्हांला नमस्कार असो.)
ब्रम्हज्ञानमयी मुद्रा वस्त्रे चाकाशभूतले |
प्रज्ञानघनबोधाय दत्तात्रेय नमोSस्तु ते ||11||
(अर्थ :- हे दत्तात्रेय, ज्यांनी ब्रम्हज्ञान - मुद्रा धारण केली आहे, आकाश
व पृथ्वी ही ज्यांची वस्त्रे आहेत. आणि ज्यांची जाणीव आत्मज्ञानपूर्ण आहे, अशा तुम्हांला नमस्कार असो.)
अवधूत सदानंद परब्रह्मस्वरुपिणे |
विदेहदेहरुपायदत्तात्रेय नमोSस्तु ते ||12||
(अर्थ :- हे अवधूत, नित्य आनंदरूप दत्तात्रेय, देहात असूनही विदेही
अशा परब्रह्मस्वरुप तुम्हांला नमस्कार असो.)
सत्यरुप सदाचार सत्यधर्मपरायण |
सत्याश्रय परोक्षाय दत्तात्रेय नमोSस्तु ते ||13||
(अर्थ :- हे दत्तात्रेय, सत्यरुपी, सदाचरणात व धर्मात तत्पर व सत्याचे
आश्रय तुम्ही आहात. इंद्रियांना न कळणार्या तुम्हांला नमस्कार असो.)
शूलहस्त गदापाणे वनमालासुकन्धर |
यज्ञसूत्रधर ब्रम्हन् दत्तात्रेय नमोSस्तु ते ||14||
(अर्थ :- हे दत्तात्रेय, आपण हातात त्रिशूळ व गदा धारण केली आहे. आपला गळा वनातील फुलांच्या
माळांनी शोभत आहे. यज्ञोपवीत धारण करणार्या ब्राह्मणस्वरुप आपल्याला नमस्कार असो.)
क्षराक्षरस्वरुपाय परात्परतराय च |
दत्तमुक्तिपरस्तोत्र दत्तात्रेय नमोSस्तु ते ||15||
(अर्थ :- हे दत्तात्रेय, विनाशी विश्वरुप व अविनाशी परमात्मरुप आपनच धारण करता. मुक्तिपर स्तोत्र
रचण्याची स्फुर्ती आपणच दिली. पर अशा प्रकृतीच्याही पलीकडे असणाऱ्या आपल्याला
नमस्कार असो.)
दत्तविद्याय लक्ष्मीश दत्तस्वात्मस्वरुपिणे |
गुणनिर्गुणरुपाय दत्तात्रेय नमोSस्तु ते ||16||
(अर्थ :- हे लक्ष्मीचे स्वामी
दत्तात्रेय, ज्यांनी ब्रम्हविद्या दिली व आत्मस्वरूपाची
प्राप्ती करुन दिली, ज्यांची त्रिगुणात्मक व
त्रिगुणातीत अशी उभय रुपे आहेत, अशा आपल्याला नमस्कार
असो.)
शत्रुनाशकरं स्तोत्रं ज्ञानविज्ञानदायकम् |
सर्वपापं शमं याति दत्तात्रेय नमोSस्तु ते ||17||
(अर्थ :- हे स्तोत्र शत्रूंचा नाश
करणारे, तसेच शास्त्रज्ञान व प्रत्यक्ष ब्रम्हानुभव
देणारे असून याच्या पठणाने सर्व पापांचे शमन होते. हे दत्तात्रेय, आपल्याला नमस्कार असो.)
इदं स्तोत्रं महद्दिव्यं दत्तप्रत्यक्षकारकम् |
दत्तात्रेयप्रसादाच्च नारदेन् प्रकीर्तितम् ||18||
(अर्थ :- हे स्तोत्र अतिशय दिव्य असून
श्रीदत्तात्रेयांचे साक्षात् दर्शन करविणारे आहे. हे श्रीदत्तात्रेयांच्या कृपेने
नारदमुनींनी रचले आहे.)
|| इति श्रीनारदपुराणे
नारदविरचितं दत्तात्रेयस्तोत्रं संपूर्णम् ||
(अर्थ :- असे हे श्रीनारदपुराणातील
श्रीनारदांनी रचलेले हे दिव्य श्रीदत्तात्रेयस्तोत्र पूर्ण झाले. )